Burka’s, burka’s en nog meer...

Inmiddels weer terug in Islamabad na (voor mij) een indrukwekkende paar dagen in Peshawar, in het westen van Pakistan.

Afgelopen donderdagochtend ben ik s’ochtends door ambassadechauffeur Daud opgehaald en na drie uurtjes hobbelen in Peshawar afgezet. Ideaal, omdat ik zo zélf niet hoefde te zoeken en ik enige extra spullen kon meenemen. Zo had ik wat pakketjes meegenomen voor Miranda, een vriendin van een collega. Zij is sinds drie maanden werkzaam in Peshawar en had voor mij ook het onderdak geregeld.
Wat mij direct bij aankomst in de stad opviel was het totaal ontbreken van de kolossale reclames met òf voor vrouwen. Deze kom je juist veel tegen in Karachi , Lahore en Islamabad, maar in Peshawar is dat dus uit den boze.

Het Continental Guesthouse was een perfecte keuze en gelegen in de rustige wijk University Town, nabij het centrum. Na installatie direct op verkenning gegaan in de provinciestad met een miljoen inwoners. Zo wilde ik alvast een tochtje naar de beroemde Kyberpass regelen en de Universiteit van Peshawar opzoeken.

Na een lunch en een internetmoment in het Pearl Continental Hotel teruggekeerd in het guesthouse. Hier voor het eerst met Miranda kennisgemaakt. Zij werkt nu als externe organisatiedeskundige bij de lokale NGO Khwendo Kor. Deze richt zich met name op de ontwikkeling en emancipatie van vrouwen in de North West Frontier Province. Als je weet dat Peshawar en omgeving extreem conservatieve gebieden zijn kan je je wel voorstellen dat dit geen gemakkelijk klus is. Bij de Pakistaanse man zijn zelfstandige (en dus slimme) vrouwen namelijk niet populair!!
Na de maaltijd overigens veel respect gekregen voor het eigenlijke werk van Miranda. Zij zit nu drie maanden in de stad en verblijft er nog minstens twintig maanden. En zoals eerder gezegd is de rol van vrouwen totaal anders dan dat wij in Nederland gewend zijn.

s’Avonds met Miranda en haar huisgenoot Amy naar “de pilotenbar” getogen. Zes Zuid-Afrikaanse piloten hebben in de kelder van hun onderkomen een barretje gebouwd. En uiteraard vloeit het alcohol er rijkelijk. De vliegers opereren voor het Rode Kruis tussen Peshawar en Afghanistan. Enkele ongelofelijke verhalen van hen gehoord over hun ‘missies’ boven het oorlogsgewoel in Afghanistan. Veelal worden er personen en medicijnen vervoerd en vliegen zij soms tussen de Amerikaanse gevechtsvliegtuigen en helikopters door.
Het is er op de donderdag een gezellige boel. Er zitten slechts zeventig expats (buitenlanders) in Peshawar en dus zijn het vaak dezelfde (relaxte) personen die donderdagavond een drankje komen doen. De grote organisaties als UNHCR (Afghaanse vluchtelingen) en MSF (Artsen zonder Grenzen) zijn dus ook de “grootste drinkers”.

Bij thuiskomst (00.30!!) werd er opvallenderwijs nog steeds druk gevlogen vanaf de nabijgelegen vliegbasis met de gestationeerde Fantan A-5’s (Olav, ik zie je al likkebaarden...). Later las ik een persbericht dat er weer schermutselingen waren in de nabijgelegen Tribal Areas en dus zullen daar tijdens die avond heel wat bommen gedropt zijn.
Nog wel aardig om te melden is feit dat taxichauffeurs in Peshawar totaal geen wegenkennis hebben. Het duurde mij minstens 45 minuten voordat deze ‘pro-driver’ het guesthouse wist te vinden. En dat terwijl het overdag voor mij zo makkelijk te vinden is...

Tijdens de drank in de pilotenbar de Pakistaanse gids Zarin ontmoet. Via hem ben ik op vrijdag met zijn neef Tamiz naar de Khyberpass gereisd. Hij was als aannemer toch onderweg naar Kaboel en wilde mij wel meenemen.
Na enig wachten voor een ‘permit’ konden we eindelijk vertrekken. Mijn ‘multi re-entryvisum’ was zogenaamd speciaal. Uiteindelijk gaf een ‘hoge pief’ mij de toestemming en kreeg ik een bodyguard toegewezen. De pass ligt namelijk in de ‘tribale gebieden’ waar de Pakistaanse overheid geen rechtsmacht heeft. En dus is deze persoon er voor je eigen veiligheid, werd mij toevertrouwd.

Na een prachtige tocht door de vallei via stops in Landi Kotal (de basis van de militaire eenheid The Kyber Rifles) uiteindelijk in Michni Point gestopt. Ik had geen visum voor Afghanistan en dus was dit het voor mij het eindpunt: een prachtig zicht op de grensstad Torkham, met al zijn smokkelroutes. De grens is vlakbij en allerlei zaken worden heimelijk per vrachtwagens de grens over vervoerd.

Tamiz reisde daarna door naar Kaboel, ik verbleef korte tijd bij het uitzichtpunt en vertrok daarna met mijn bodyguard per taxi terug naar Peshawar. Onderweg kwam ik nog de historische stoomtrein tegen. Deze trein, die vroeger doorreed naar Afghanistan, stopt nu definitief bij Landi Kotal. En ook deze keer was de trein afgehuurd door Britten en Duitsers voor de prachtige tocht door de vallei. Maar dat moet wel voor een bedrag van Rs 5000 per persoon.

s’Middags nog even langs Miranda gegaan en me daar verbaasd over het feit dat werkende vrouwen in dit gebied een eventueel huwelijk kunnen vergeten. Zoals gezegd vinden mannen het te ‘gevaarlijk’ om een ‘slimme’ vrouw te huwen. Te idioot voor woorden!! Daarna nog ff met de Newsweek-journalist Sami Yousafsai gesproken.

s'Avonds naar het andere expat-café van Peshawar getogen: the American Club. Een stuk saaier dan de pilotenbar, maar ook gezellig. Overigens was het vrijdagavond St. Patrick's Day en dus was er wat extra volk. Toch moet ik eerlijkheidshalve zeggen dat het hier veel rustiger is dan de clubs in Islamabad. Maar het is het enige vermaak voor de expats, dus je hebt niet veel te klagen. Overigens bij thuiskomst weer activiteit gehoord van de Pakistan Air Force. Ik vrees dat het Pakistaans/Afghaans grensgebied alweer doelwit is.

Op zaterdag zeer veel mensen gesproken. Professoren van de Peshawar University, Artsen zonder Grenzen, journalisten en politici. Veel interessante gesprekken gevoerd met onder meer Rahimullah Yusafzai (een van de personen die Bin Laden als laatste heeft gezien) en de politicus Khattak. Tussendoor nog even een ticket gekocht voor mijn terugreis naar Islamabad. Uiteindelijk na een snelle Chinese hap in het PC Hotel tot slot even gesproken met universiteitsprofessor Dr. Hillali. Om 22.30 redelijk uitgeput, met “een hoofd vol interessante uitspraken” terug in het guesthouse.

Op zondag ben ik s’ochtends met Zarin naar de ‘smuggle-market’ gegaan. Er wordt zoals gezegd tussen Pakistan en Afghanistan van alles geritseld. Via de havenstad Karachi komt allereerst het spul het land binnen. Vervolgens gaat het kort de grens met Afghanistan over en direct illegaal Pakistan weer in. Aardig om tussen al die stapels tv’s en video’s door te lopen. Werkelijk alles is er te krijgen. Aan het einde van de markt is er ook nog het illegale gedeelte, met onder meer de hash- en wapenmarkt. Deze is helaas niet voor westerlingen toegankelijk.
De rest van de middag gedwaald door de oude stad van Peshawar. Moskeeën gezien, tempels gepasseerd en ontelbare gesluierde vrouwen gezien. Je waant je er honderd jaar terug in de tijd. Ik ben het helemaal eens met Mrianda dat elke persoon hier zijn eigen verhaal heeft. Van de koopman op de groentemarkt, tot de vliegerwinkel in een van de smalle steegjes. De regen van die middag maakte overigens de hele binnenstad een smeerboel: je halve schoen verdween in de drek.

Na de ‘stadstour’ afscheid genomen van Zarin en nog even snel gesproken met “the Father of the Taliban”. Deze Naseerullah Baber was begin jaren negentig Minister van Binnenlandse Zaken in Pakistan en nam het persoonlijk het besluit de beweging van Mullah Omar te gaan steunen.
Snel doorgereden naar het vliegveld voor mijn terugvlucht naar Islamabad. Het verrassende aan de vlucht met de oude Fokker F-27 van PIA was dat er maar twee passagiers (!) waren: een privé-vlucht dus. Bij de start langs de Pakistan Airforce-flightline getaxied: ik kon er met bommen beladen A-5’s herkennen. Zoals verwacht is het conflict dus nog niet over.
In plaats van direct door te reizen naar Quetta ben ik nu twee dagen in Islamabad en vlieg ik morgen door naar de provinciehoofdstad van Baluchistan.

Overigens kom ik zeker nog een keer terug in Peshawar. Vooral vanwege mijn voorgenomen bezoek aan Darra, een stadje op een uur rijden. Hier is elk huis een kleine wapenfabriek en wordt elk populair handvuurwapen exact nagemaakt. Uiteraard vinden vele van deze blaffers hun weg in het grensgebied tussen Afghanistan en Pakistan.

Tot slot heb ik gisteren nog even snel wat gegeten met Suzanna, een beginnend Nederlandse journaliste in Pakistan. Ik geloof persoonlijk dat zij een erg goede keus heeft gemaakt om Pakistan te kiezen als haar basis. Er staat in dit land namelijk nog veel te gebeuren.

Mazzls,

Serge